گامی بزرگ به سوی درمان‌های جدید برای درد مزمن

یک مطالعه مشترک به رهبری یک دانشمند لیدزی، کشف مهمی در درک ما از درد ارائه کرده است که درهای جدیدی را برای مقابله با درد مزمن بدون استفاده از مواد افیونی مضر و اعتیادآور باز می‌کند.

به گزارش رسانه اخبار پزشکی مدنا، پروفسور نیکیتا گامپر از دانشکده علوم زیستی پزشکی دانشگاه لیدز و تیم او کشف کرده‌اند که بدن می‌تواند به طور مؤثر قرص‌های خواب هدفمند خود را تولید کند (شبیه به بنزودیازپین‌ها) که سیگنال‌ها را از یک عصب خاص کاهش می‌دهند و کنترل می‌کنند که فرد چقدر درد را احساس می‌کند. این یافته‌ها که بر پایه کارهای قبلی پروفسور گامپر و پروفسور شیائونا دو در دانشگاه پزشکی هبی در شی‌جیاژوانگ، چین، بنا شده است می‌تواند راه را برای پیشرفت قابل توجهی در درمان درد هموار کند و از مورفین یا فنتانیل قوی مانند مواد افیونی قوی فاصله بگیرد.

پروفسور گامپر گفت: «ما درک کاملی از چگونگی احساس درد توسط یک فرد داریم، اما نمی‌توانیم کار زیادی در این زمینه انجام دهیم. با وجود تمام اکتشافات شگفت‌انگیز و کتاب‌های درسی نوشته شده، مواد افیونی هنوز استاندارد طلایی هستند. هیچ چیز به طور قابل توجهی بهتر از مواد افیونی تولید نشده است. اگر از درد رنج می‌برید، احتمالاً با ایبوپروفن، که برای درد خفیف مناسب است، اما مطلقاً برای درد بسیار شدید یا نوروپاتی هیچ کاری انجام نمی‌دهد، یا مواد افیونی که بسیار مؤثر هستند اما خطرناک هستند، مواجه خواهید شد.»

بنزودیازپین‌ها (بنزوها) نوعی داروهای افسرده‌کننده هستند که به عنوان قرص خواب و برای درمان اضطراب و تشنج استفاده می‌شوند. پروفسور گامپر و همکارانش پروفسور دو و دکتر تموگین برتا در دانشگاه سینسیناتی دریافتند که برخی از سلول‌های متصل به اعصاب انسان که در ساختارهایی به نام گانگلیون نخاعی قرار دارند، می‌توانند پپتیدی را آزاد کنند که بر اساس همان اصل بنزوها عمل می‌کند. اما از آنجایی که این فرآیند در سیستم عصبی محیطی موضعی است، این پپتیدها باعث (خواب رفتن) کل سیستم عصبی نمی‌شوند – به این معنی که آن‌ها خطرات مشابه مواد افیونی مضر و اعتیادآور را ندارند.

این یافته‌ها در واقع نشان می‌دهد که اعصاب می‌توانند سیگنال‌های درد را (خاموش کنند) یا میزان دردی را که مغز فکر می‌کند یک فرد تجربه می‌کند محدود کنند. دکتر گانسان بارانیداران، مشاور پزشکی درد در لیدز، گفت که این یافته‌ها می‌تواند برای بیمارانی که تلاش می‌کنند درد مزمن روزانه را مدیریت کنند، امیدوارکننده باشد.

او گفت: «درد مزمن یکی از بزرگترین مشکلات خدمات بهداشتی است. در کلینیک‌ها سعی می‌کنیم درد را با (خودمدیریتی) یادگیری زندگی با درد مدیریت کنیم یا در مواردی که می‌توانیم با فیزیوتراپی، تزریق یا جراحی کمک کنیم. با این حال، برخی از بیماران درد مزمن مداوم خواهند داشت که نیاز به دارو دارد و استفاده طولانی مدت از مسکن‌های عصبی و مواد افیونی می‌تواند عوارض جانبی قابل توجهی مانند احساس زامبی بودن، اختلال حافظه و غیره را ایجاد کند. در حالی که برخی از بیماران در دوزهای کم مواد افیونی بسیار خوب عمل می‌کنند، ما به گزینه‌های بیشتری برای درمان درد مزمن نیاز داریم. هر چه بیشتر بتوانیم کشف کنیم و داروهای مناسب برای درمان شرایط خاص پیدا کنیم، برای بیماران ما بهتر است.»

یافته‌های پروفسور نیکیتا که در ژوئن ۲۰۲۴ در مجله تحقیقات بالینی منتشر شد امکان توسعه داروهای جدید و هدفمند را فراهم می‌کند که می‌توانند سیگنال‌های درد را بدون عبور از سد خونی مغزی و تأثیر بر سایر عملکردهای مغز مسدود کنند. برای یک سوم جمعیت جهان، درد یک بار روزانه است و با وجود اینکه دلیل اصلی مراجعه به پزشک در سراسر جهان است، درد هنوز هم به خوبی درمان نمی‌شود.

دکتر برتا از سینسیناتی افزود: «میلیون‌ها نفر از درد مزمن رنج می‌برند و بیش از نیمی از آن‌ها در یافتن تسکین مناسب مشکل دارند. ما به عنوان دانشمندان درد، فرصت داریم تا مکانیسم‌های جدیدی را که به پیشرفت درد مزمن کمک می‌کنند کشف کنیم و پیشرفت‌هایی را که ممکن است نویدبخش استراتژی‌های درمانی جدید باشد، به اشتراک بگذاریم.»

تصمیم پروفسور گامپر برای تمرکز کار خود در این زمینه تحت تأثیر شدید مشاهده رنج یکی از اعضای خانواده نزدیک او از درد نوروپاتی قرار گرفت. او افزود: «درد پدیده جالبی برای مطالعه است، اما در نهایت کنجکاوی نیست که شما را سوق می‌دهد، بلکه توانایی یا حداقل فرصت برای رهایی مردم از درد است.»

تیم‌های لیدز و شی‌جیاژوانگ از زمان شروع تحقیق با هم همکاری کردند و دکتر برتا در سینسیناتی پس از اینکه دانشمندان در کنفرانس انجمن علوم اعصاب در سال ۲۰۱۸ در مورد کار خود بحث کردند، به این پروژه پیوست. اگرچه دانشمندان قبلاً با هم آشنا نبودند، اما با آگاهی از کار یکدیگر متوجه شدند که روی آزمایش‌های مشابهی کار کرده‌اند و نتایج یکسانی به دست آورده‌اند. دکتر برتا معتقد است که کار آن‌ها (روحیه همکاری تحقیقات دانشگاهی) را نشان می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه می‌توان پیشرفت‌های قابل توجهی در درک و درمان درد با همکاری دانشمندان حاصل کرد.

پروفسور دو گفت: «من به وضوح هیجان را به یاد می‌آورم زمانی که نیکیتا به من اطلاع داد که آزمایشگاه تمو نتایج اولیه مشابه ما را به دست آورده است و تصمیم ما را برای ادامه مطالعه بیشتر تقویت کرد. امیدوارم که همکاری آینده ما نتایج بهتر و بیشتری را به همراه داشته باشد.»