آیا شربت سرفه می‌تواند به نبرد با فیبروز ریوی کمک کند؟

دانشمندان بخشی از یک تلاش مشترک برای کشف درمان مؤثری برای فیبروز ریوی بودند و دریافتند که بهترین کاندید ممکن است یکی از موادی باشد که در سراسر جهان به عنوان داروی سرفه در دسترس است: دکسترومتورفان. این مطالعه نشان داد که چگونه دکسترومتورفان می‌تواند کلاژنی که اسکارها را تشکیل می‌دهد، در داخل سلول‌ها مهار کند و فیبروز ریوی را کاهش دهد.

به گزارش رسانه اخبار پزشکی مدنا، فیبروز ریوی که ناشی از مقدار اضافی اسکار است که زمانی که کلاژن رشته‌ای در ریه تجمع می‌کند، تشکیل می‌شود اغلب در افراد مسن به دلایل مختلفی رخ می‌دهد: قرار گرفتن در معرض محرک‌های محیطی مانند آزبست، گرد و غبار زغال سنگ و کپک؛ به عنوان عارضه جانبی از عوامل شیمی درمانی؛ به عنوان یک عارضه طولانی مدت از بیماری جدی ریه مانند سل؛ و به عنوان بخشی از برخی بیماری‌های خود ایمنی یا التهابی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید.

اسکار فیبروتیک باعث سفتی بافت ریه می‌شود که منجر به مشکلات تنفسی و کاهش غلظت اکسیژن در جریان خون می‌شود و در نهایت منجر به نارسایی اندام می‌شود. سازمان بهداشت جهانی (WHO) از سال ۲۰۱۹ تخمین می‌زند که ۷۶۱,۰۰۰ نفر در منطقه اروپا به فیبروز ریوی مبتلا هستند. علاوه بر این، WHO تخمین می‌زند که ۲۵,۰۰۰ بیمار جان خود را از دست داده‌اند و ۴۹۶,۰۰۰ سال سالم به دلیل فیبروز ریوی از دست رفته است.

مزامل مجید خان، پژوهشگر EMBL و نویسنده اول مقاله گفت: «پس از اطلاع از اینکه فیبروز ریوی درمانی ندارد، می‌خواستم داروهای جدیدی برای این بیماری کشف کنم.»

با توجه به چالش‌های توسعه داروهای جدید، مزامل مجید خان و تیم تصمیم گرفتند داروهایی را بررسی کنند که قبلاً تأیید شده‌اند و به راحتی در دسترس هستند. دانشمندان EMBL کتابخانه‌ای از داروهای تأیید شده توسط FDA را، از جمله دکسترومتورفان، غربالگری کردند. در همکاری با مرکز تحقیقات ترجمه ریه (TLRC) هایدلبرگ و مرکز آلمانی تحقیقات ریه (DZL)، محققان با سلول‌های ریه انسان کار کردند و طیف وسیعی از فناوری‌های پیشرفته را به کار بردند که حتی هنگام تأیید بسیاری از این داروها وجود نداشت.

خان گفت: «برای غربالگری یک داروی ضد فیبروتیک بالقوه، ابتدا از میکروسکوپی با توان عملیاتی بالا یک آزمایش (اسکار در شیشه) بهینه شده برای شناسایی داروهای بالقوه مهارکننده ترافیک کلاژن استفاده کردیم و سپس از تکنیک‌های مختلفی مانند پروتئومیکس، ترانسکریپتومیکس، میکروسکوپی استفاده کردیم که به ما امکان داد تا مکانیسم‌های عمل دارو را مشخص کنیم.»

آزمایش (اسکار در شیشه) به دلیل اینکه یک سیستم آزمایشگاهی برای مطالعه فیبروز ریوی است، نام خود را گرفته است و به دانشمندان اجازه می‌دهد تا فرآیند کامل تشکیل کلاژن را بررسی کنند و از این رو از آن به عنوان مدلی برای آزمایش اثربخشی داروهای ضد فیبروتیک استفاده کنند. این آزمایشات قبلی منجر به آزمایش دکسترومتورفان در مدل‌های موش فیبروز ریوی و همچنین در بافت ریه انسان زنده سه بعدی کشت شده در آزمایشگاه شد.

راینر پپرکوک، سرپرست گروه EMBL و نویسنده ارشد این مقاله گفت: «شرکت در کنسرسیومی با DZL به ما این امکان را داد که با یک کلینیک محلی در هایدلبرگ (Thoraxclinic) همکاری کنیم و اکنون در حال برنامه‌ریزی برای آزمایش‌های بالینی فاز دوم هستیم که می‌تواند بررسی کند که آیا این یافته‌های مشابه به آنچه در بیماران انسانی عمل می‌کند منتقل می‌شود یا خیر.»

دانشمندان با کمک بیشتر از مرکز Core Proteomic EMBL، Chemcore و شیمی‌دانان دارویی، قصد دارند این دارو را بیشتر بررسی کنند، اینکه چرا و چگونه عمل می‌کند. این امیدوار است که هدف(های)ی را که دارو در سلول‌ها در زمینه بیماری روی آن‌ها کار می‌کند شناسایی کند و امکان توسعه انواع بهبود یافته آن را فراهم کند.

پپرکوک گفت: «بررسی ترافیک کلاژن از دیدگاه زیست‌شناسی سلولی به خودی خود جالب بود، اما اکنون از نظر نقطه نظر بیماری نیز بالقوه تأثیرگذار است. مهم است به یاد داشته باشید که این هنوز یک تحقیق بنیادی است و تنها یک قدم بسیار اولیه در درک تأثیر دکسترومتورفان بر فیبروز ریوی است. با این حال، این کشف بنیادی به نظر می‌رسد پتانسیل درمانی امیدوارکننده‌ای را ارائه دهد.»