نوشابه عامل اصلی افزایش خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی

در مطالعه‌ای که اخیرا منتشر شد، تیمی بین‌المللی از پژوهشگران، از جمله همکاری پایگاه داده جهانی رژیم غذایی، بار جهانی سلامت مرتبط با مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر (SSB) را بررسی کردند، با تمرکز بر سهم آن در ابتلا به دیابت نوع ۲ (T2D) و بیماری‌های قلبی عروقی (CVD).

به گزارش رسانه اخبار پزشکی مدنا، مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر به عنوان یک عامل خطر عمده رژیم غذایی شناخته می‌شود که با بیماری‌های غیرواگیر، از جمله T2D و CVD مرتبط است. مطالعات قبلی بر سهم مصرف بالای نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر در چاقی، افزایش وزن و اختلال در متابولیسم گلوکز و افزایش خطر ابتلا به این بیماری‌ها تاکید کرده‌اند.

در حالی که روندهای جهانی رژیم غذایی نشان‌دهنده افزایش مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر، به ویژه در کشورهای با درآمد پایین و متوسط است، ارزیابی‌های جامع از تأثیرات سطح جمعیت محدود باقی مانده است. تحقیقات موجود ارتباط بین مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر و خطرات قلبی و متابولیکی را شناسایی کرده‌اند. با این حال، کمی‌سازی دقیق این ارتباط در جمعیت‌های متنوع، وجود ندارد.

علاوه بر این، نابرابری‌های مهم اجتماعی جمعیت‌شناختی، مانند نابرابری‌های مرتبط با سن، جنسیت، تحصیلات و شهری بودن، اغلب بدون بررسی باقی می‌مانند. این مطالعه همچنین بر روندهای زمانی، مانند افزایش بارهای قابل انتساب به SSB از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰، به ویژه در آفریقای جنوبی صحرا، تاکید می‌کند. درک این تغییرات برای برآورد بار بیماری قابل انتساب به مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر و طراحی استراتژی‌های بهداشت عمومی هدفمند برای مقابله با این چالش رو به رشد سلامت، بسیار مهم است.

مطالعه حاضر، یک ارزیابی خطر مقایسه‌ای برای برآورد بار جهانی T2D و CVD قابل انتساب به مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر انجام داد. این چارچوب، پارامترهای ورودی متنوعی را ادغام کرد، از جمله جمعیت‌شناسی، توزیع مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر و عوامل خطر خاص بیماری.

پژوهشگران از داده‌های پایگاه داده جهانی رژیم غذایی و سایر منابع معتبر، شامل ۱۸۴ کشور استفاده کردند. این رویکرد، بیش از ۴۵۰ نظرسنجی رژیم غذایی با مشارکت ۲.۹ میلیون نفر را در بر گرفت و آن را به یکی از جامع‌ترین مجموعه داده‌های موجود تبدیل کرد. ورودی‌های استفاده‌شده در تجزیه و تحلیل شامل داده‌های مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر در سطح جمعیت، سطوح مصرف بهینه مشتق شده از متاآنالیزها و اثرات مستقیم و واسطه‌ای شاخص توده بدنی (BMI) نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر بر خطر بیماری بود.

برای ارزیابی‌های رژیم غذایی مطالعه از داده‌های نظرسنجی در سطح فردی از نمونه‌های نماینده ملی استفاده کرد. پژوهشگران همچنین از مدل‌های سلسله مراتبی بیزی برای برآورد میانگین مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر در زیرگروه‌های جمعیت‌شناختی طبقه‌بندی‌شده، که تغییرات و عدم قطعیت را در نظر گرفتند، استفاده کردند. این برآوردها بر حسب اندازه‌های استاندارد سرو (۸ اونس) و با تنظیم سن، جنسیت، تحصیلات و شهری بودن بیان شدند.

علاوه بر این، برآوردهای بار بیماری، از جمله بروز، مرگ‌ومیر و سال‌های زندگی از دست رفته ناشی از ناتوانی (DALYs)، با استفاده از داده‌های ورودی مربوط به نرخ‌های زمینه T2D و CVD از مطالعات بار جهانی بیماری در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ استخراج شد. شبیه‌سازی‌های مونت کارلو برای ارزیابی عدم قطعیت به کار گرفته شد و فواصل اطمینان ۹۵٪ دقیق برای همه برآوردها را ارائه داد. برآوردهای خطر بر اساس شواهد اپیدمیولوژیکی تثبیت‌شده‌ای بود که ارتباط بین مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر، سکته ایسکمیک و بیماری ایسکمیک قلب را نشان می‌داد. پژوهشگران اثرات عوامل مخدوش‌کننده احتمالی مانند BMI و سایر عوامل اجتماعی جمعیت‌شناختی را تنظیم کردند. خطرات نسبی خاص سنی نیز برای نشان دادن تأثیر عوامل متابولیک در مراحل مختلف زندگی محاسبه شد.

مطالعه نشان داد که مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر به طور قابل‌توجهی به بار جهانی T2D و CVD کمک می‌کند. در سال ۲۰۲۰، مصرف SSB با ۲.۲ میلیون مورد جدید T2D (۹.۸٪ از کل موارد جهانی) و ۱.۲ میلیون مورد جدید CVD (۳.۱٪ از کل موارد) مرتبط بود. این مطالعه، تغییرات قابل‌توجهی در تأثیرات بهداشتی مرتبط با مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر در مناطق مختلف را شناسایی کرد، که بارهای بالاتر در کشورهایی با سطوح مصرف بالا و نابرابری‌های اجتماعی-جمعیت‌شناختی مشاهده شد.

در سطح جهانی، مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر با بخش قابل‌توجهی از موارد T2D و CVD مرتبط بود، که نشان‌دهنده بروز، مرگ‌ومیر و DALYs قابل‌توجهی است. در میان بزرگسالان ۲۰ ساله و بالاتر، یافته‌ها نشان داد که بارهای T2D عمدتاً توسط اثرات مستقیم نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر و نقش آن‌ها در افزایش وزن هدایت می‌شوند.

علاوه بر این، تأثیرات قلبی عروقی نیز به طور مشابه تحت تأثیر تغییرات وزن مرتبط با نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر و اثرات مستقیم علت‌شناسی مصرف شکر قرار گرفتند. به عنوان مثال، SSB در سال ۲۰۲۰ به ۱۲.۵ میلیون DALY قلبی و متابولیکی، از جمله ۶.۹٪ از کل DALYهای مرتبط با T2D و ۳.۰٪ از کل DALYهای مرتبط با CVD کمک کرد. این مطالعه نشان داد که جمعیت‌های جوان‌تر و ساکنان شهری اغلب بارهای نسبی بالاتری نسبت به بزرگسالان یا ساکنان روستایی نشان می‌دهند، که الگوهای مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر را منعکس می‌کند.

بار بیماری قابل انتساب، به ویژه در کشورهایی با مصرف بالای نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر، مانند مکزیک و ایالات متحده، برجسته بود. برعکس، کشورهایی با مصرف کمتر نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر، تأثیرات کمتری را نشان دادند، که به طور قابل‌توجهی نقش الگوهای رژیم غذایی در سطح کشور را در شکل‌دهی نتایج سلامت برجسته می‌کند.

قابل‌توجه است که از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰، آفریقای جنوبی صحرا شاهد افزایش ۸.۸ درصدی بارهای T2D مرتبط با SSB و افزایش ۴.۴ درصدی بارهای CVD بود، که تحولات سریع رژیم غذایی در منطقه را برجسته می‌کند. یافته‌ها همچنین نابرابری‌های مبتنی بر جنسیت، تحصیلات و شهری بودن را نشان داد، که بر اهمیت مداخلات هدفمند تاکید می‌کند. به عنوان مثال، افرادی با سطح تحصیلات پایین‌تر در برابر اثرات نامطلوب نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر آسیب‌پذیرتر بودند، که احتمالاً به دلیل دسترسی محدود به اطلاعات و منابع بهداشتی است.

با در نظر گرفتن هر دو مسیر مستقیم و واسطه‌ای BMI، پژوهشگران درک جامعی از خطرات بهداشتی مرتبط با نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر ارائه کردند. این یافته‌ها توجه را به نیاز فوری به استراتژی‌های جهانی و منطقه‌ای، از جمله کمپین‌های بهداشت عمومی و سیاست‌های نظارتی، برای کاهش مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر و کاهش تأثیرات بهداشتی آن جلب می‌کند.

به طور کلی، نتایج، بار جهانی قابل‌توجه سلامت مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر، به ویژه سهم آن در T2D و CVD را برجسته کرد. این مطالعه تأکید می‌کند که سیاست‌های هدفمند، مانند مالیات SSB، برچسب‌گذاری جلوی بسته‌بندی و کمپین‌های آموزشی، می‌توانند این بارها را به طور قابل‌توجهی کاهش دهند. با کمی‌سازی این تأثیرات در جمعیت‌های متنوع، پژوهشگران بر نیاز به مداخلات بهداشت عمومی هدفمند و اقدامات سیاستی برای کاهش مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر تاکید کردند.

مقابله با این خطر رژیم غذایی قابل پیشگیری می‌تواند بار رو به رشد بیماری‌های غیرواگیر را در سراسر جهان به طور قابل‌توجهی کاهش دهد، نتایج سلامت را بهبود بخشد و نابرابری‌ها را در مناطق و جمعیت‌شناسی مختلف کاهش دهد. با توجه به افزایش مداوم بارهای مرتبط با SSB در کشورهای با درآمد پایین و متوسط، به ویژه آفریقای جنوبی صحرا، اقدام فوری ضروری است.