واکسن هپاتیت E جلوی شیوع بحرانی سودان را گرفت

مطالعه‌ای در کمپ پناهجویان اثربخشی واکسن دو دوزه هپاتیت E را نشان داد. هپاتیت E یک عفونت ویروسی است که به‌ویژه برای زنان باردار و افرادی با بیماری‌های مزمن خطرناک است و می‌تواند میزان مرگ‌ومیری تا ۱۰ تا ۵۰ درصد داشته باشد.

به گزارش رسانه اخبار پزشکی مدنا، علائم هپاتیت E مشابه سایر بیماری‌هایی است که موجب زردی حاد می‌شوند، و این امر تشخیص آن را دشوار می‌کند. در حالی که برآوردهای دقیقی از میزان جهانی این بیماری در دست نیست، برخی منابع تعداد مرگ‌ومیر ناشی از آن را حدود ۵۰ هزار نفر در سال تخمین زده‌اند.

اندرو آزمن، سرپرست مطالعه و اپیدمیولوژیست مرکز بیماری‌های ویروسی نوظهور دانشگاه ژنو (UNIGE-HUG)، توضیح می‌دهد: «کمپ بنتیو در سودان جنوبی که بیش از ۱۰۰ هزار نفر از آوارگان ناشی از جنگ داخلی را در خود جای داده، به‌طور مداوم قربانی شیوع هپاتیت E و سایر بیماری‌های ناشی از آب آلوده می‌شود. این مسئله به احتمال زیاد به دلیل شرایط نامناسب بهداشتی و وقوع سیل‌های مکرر است.»

واکسن هکولین که در چین توسعه یافته و از سال ۲۰۱۱ در برخی کشورها مجوز گرفته است، توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) به‌عنوان ابزاری بالقوه در شیوع بیماری‌ها توصیه شده است. با این حال، پیش از این مطالعه، استفاده از واکسن تنها به آزمایش‌های بالینی کنترل‌شده و موارد سفر به چین محدود بود.

ایزابلا اکرله، استاد دانشکده پزشکی و مدیر مرکز بیماری‌های ویروسی نوظهور دانشگاه ژنو، افزود: «به همین دلیل، ضروری بود که اثربخشی این واکسن روی سایر جمعیت‌ها و در مناطقی که نوع ویروس در حال گردش با چین متفاوت است، مورد مطالعه قرار گیرد و همچنین امکان‌پذیری لجستیکی چنین کمپینی بررسی شود. به‌ویژه، مهم بود که بفهمیم آیا واکسن پس از تنها دو دوز نیز مؤثر است، در حالی که معمولاً در سه دوز با فاصله شش ماه تزریق می‌شود.»

مرکز بیماری‌های ویروسی نوظهور که به‌صورت مشترک توسط بیمارستان‌های دانشگاهی ژنو (HUG) و دانشکده پزشکی این دانشگاه اداره می‌شود، پشتیبانی علمی از تیم‌های میدانی پزشکان بدون مرز (MSF) را که مسئولیت اجرای جنبه‌های بالینی مطالعه را بر عهده داشتند، ارائه داد.

ایزا سیگلنچکی، هماهنگ‌کننده تحقیقات عملیاتی پزشکان بدون مرز سوئیس، توضیح داد: «کمپین واکسیناسیون افراد بالای ۱۶ سال را هدف قرار داد و در سه مرحله در ماه‌های مارس، آوریل و اکتبر ۲۰۲۲ انجام شد. سپس در مطالعه ما، وضعیت واکسیناسیون ۲۰۱ بیمار مبتلا به هپاتیت E بین ماه‌های مه و دسامبر ۲۰۲۲ با سایر افرادی که در همان منطقه زندگی می‌کردند اما علائمی نداشتند، مقایسه شد. باوجود اینکه موارد هپاتیت E پس از واکسیناسیون کمتر از حد انتظار بود، مطالعه ما نشان داد که دو دوز واکسن مؤثر است، نتیجه‌ای عالی با توجه به شرایط خاص کمپ آوارگان.»

نمونه‌ها به آزمایشگاه‌های مرکز بیماری‌های ویروسی نوظهور ارسال شد تا ویژگی‌های بیولوژیکی ویروس و پاسخ‌های ایمنی بررسی شوند.
ایزابلا اکرله تأکید کرد: «این داده‌های آزمایشگاهی، که انجام آن‌ها در محل بسیار چالش‌برانگیز بود، نه‌تنها محافظت ایجادشده توسط واکسن را نشان داد، بلکه به ما کمک کرد تا انتقال ویروس و عملکرد آزمایش‌های تشخیصی را بهتر درک کنیم؛ چیزی که می‌تواند به طراحی واکنش‌های بهتر در شیوع بیماری‌ها کمک کند. این پروژه نشان‌دهنده هم‌افزایی پرباری بین تخصص عملیاتی پزشکان بدون مرز و دانش ما در تحقیقات انتقالی و تشخیص عالی است.»

این مطالعه اثربخشی دو دوز واکسن در کاهش وقوع بیماری حتی در زمان شیوع را تأیید می‌کند. اندرو آزمن در پایان گفت: «نتایج ما، در کنار سایر مطالعات، به تأیید اخیر گروه هماهنگی بین‌المللی سازمان جهانی بهداشت (ICG) در خصوص ایجاد ذخیره واکسن‌های هپاتیت E برای مواقع اضطراری کمک کرده است. این ذخایر می‌توانند جان بسیاری را نجات دهند و ما مشتاقیم تأثیر آن‌ها را در عمل مشاهده کنیم. این نتایج همچنین به توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت درباره استفاده از برنامه دو دوزه واکسن کمک کرده است.»