موکوزیت دهانی با ترکیب چای سبز و زایلوگلوکان بهبود میابد

فیلم‌های غنی‌شده با چای سبز نوید درمان موکوزیت دهانی (oral mucositis) را نشان می‌دهند. چای سبز به عنوان یک منبع طبیعی قدرتمند از آنتی‌اکسیدان‌ها شناخته می‌شود که کاتچین‌ها در بین پلی‌فنول‌های آن، پیشرو در محافظت از سلول‌ها در برابر استرس اکسیداتیو هستند. این ترکیبات قدرتمند رادیکال‌های آزاد مضر تولید شده در طول درمان سرطان را خنثی می‌کنند. خواص ضدالتهابی چای سبز می‌تواند موکوزیت دهانی، التهاب دردناک لایه دهان که اغلب ناشی از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است، را تسکین دهد.

به گزارش رسانه اخبار پزشکی مدنا، با بهره‌گیری از این مزایا، پژوهشگران دانشگاه علوم توکیو (TUS) ژاپن به بررسی پتانسیل کاتچین‌های چای در توسعه درمانی نوین برای موکوزیت دهانی پرداخته‌اند که ناراحتی بیمار را به حداقل برساند. یافته‌های آن‌ها در تاریخ ۱۴ ژانویه ۲۰۲۵ به صورت آنلاین منتشر شد و در جلد ۱۰ و شماره ۱ مجله ACS Omega در تاریخ ۱۹ دسامبر ۲۰۲۴ به چاپ رسید.

تیم تحقیقاتی به رهبری پروفسور تاکهیسای هانوا شامل دستیار پروفسور کاورو هیروسه، خانم ریکو نیتو و آقای شوتارو یوکوتا از TUS به همراه دکتر یایویی کاوانو (مدرس سابق TUS، اکنون استاد دانشگاه شهر ناگویا، ژاپن) و همچنین آقای آکیرا تابوچی، دکتر یومئو سوزوکی و دکتر کازوهیکو یاماتویا از شرکت MP Gokyo Food & Chemical Co. Ltd. ژاپن بودند. با توجه به تعهد TUS به پیشبرد تحقیقات که از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل (SDGs) حمایت می‌کند، این تیم در تلاش بود تا یک درمان نوآورانه و در دسترس برای موکوزیت دهانی ایجاد کند که با هدف SDG ۳ (سلامت و رفاه خوب) و SDG ۹ (صنعت، نوآوری و زیرساخت) هم‌راستا باشد.

پروفسور هانوا می‌گوید: «هدف ما ایجاد فرمولاسیونی برای موکوزیت دهانی بود که بیماران بتوانند به راحتی و با آسودگی استفاده کنند و به جلوگیری از کاهش کیفیت زندگی و مشکلات خوردن ناشی از درمان‌های سرطان کمک کند.»

موکوزیت دهانی، یک عارضه شایع و دردناک از درمان‌های سرطان است که ۳۰ تا ۴۰ درصد بیماران را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ناشی از آسیب به سلول‌های مخاطی است که به سرعت تقسیم می‌شوند. این وضعیت باعث ناراحتی قابل توجه و اختلال در فعالیت‌های حیاتی مانند خوردن و خوابیدن می‌شود. برای مقابله با این مشکل، پژوهشگران فیلمی نازک و چسبنده به نام فیلم موکواچیو با کاتچین‌های چای طراحی کردند که می‌تواند به طور مستقیم به نواحی آسیب‌دیده اعمال شود و تسکین طولانی‌مدت فراهم کند. این فیلم ماده‌ای نازک و انعطاف‌پذیر است که به داخل دهان می‌چسبد تا مواد فعال مانند داروها را به طور مستقیم به ناحیه آسیب‌دیده منتقل کند. این روش جایگزینی راحت‌تر، کم‌هزینه‌تر و کاربرپسندتر نسبت به قرص‌های موکواچیو است که اغلب دارای قابلیت استفاده محدود هستند.

فیلم‌ها با ترکیب زایلوگلوکان (Xylo)، پلیمر محلول در آب استخراج‌شده از دانه‌های تمرهندی، با عصاره چای سبز (TE) که بیش از ۷۵ درصد کاتچین‌ها را شامل می‌شود، از جمله بیش از ۴۰ درصد اپی‌گالوکاتچین گالات (EGCG) تهیه شدند. زایلو یک عامل ژل‌دهنده طبیعی است که معمولاً به عنوان غلیظ‌کننده غذایی استفاده می‌شود. این ماده ساختاری شبیه به شبکه موکین در دهان تشکیل می‌دهد که خواص چسبندگی فیلم را به آن می‌دهد. با توجه به در دسترس بودن آسان، استفاده به عنوان افزودنی غذایی و هزینه پایین TE که شامل EGCG و کاتچین‌های مختلف است، به عنوان عامل ژل‌دهنده برای زایلو در این مطالعه انتخاب شد. پژوهشگران نحوه ژل شدن زایلو و TE را بررسی کرده و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی ژل‌ها و فیلم‌هایی که تولید کردند، مورد ارزیابی قرار دادند.

پژوهشگران دو نوع فیلم توسعه دادند: هیدروژل‌ها، که با خشک کردن محلول‌های زایلو/TE در دمای ۴ درجه سانتی‌گراد به مدت ۲۴ ساعت تهیه شدند، و زروژل‌ها که به مدت هفت روز خشک شدند و فیلم‌های سفت‌تر و خشکتری تولید کردند. هیدروژل در دماهای سطح پوست (۳۵-۳۷ درجه سانتی‌گراد) به حالت مایع تبدیل شده و ضعیف شد و با تنها کمی فشار شکسته می‌شد. در مقابل، فیلم‌های زروژل خواص چسبندگی بهتری نشان دادند و تا ده برابر بیشتر از فیلم‌های هیدروژل قدرت مقاومت داشتند و عملکرد مشابهی با فیلم‌های موکواچیو تجاری داشتند.

برای آزمایش قدرت چسبندگی زروژل، پژوهشگران شرایط دهانی را با استفاده از دیسک‌های موکین پوشیده شده با بزاق مصنوعی شبیه‌سازی کردند. فیلم روی دیسک با فشار وارد شد و نیروی لازم برای جدا کردن آن اندازه‌گیری شد. فیلم‌ها به خوبی چسبیدند و نیروی جداسازی آن‌ها با یا بیشتر از محصولات موجود در بازار هم‌خوانی داشت. تیم همچنین آزادسازی EGCG را با خیساندن فیلم‌ها در آب بررسی کردند و دریافتند که غلظت‌های بالاتر از زایلو باعث آزادسازی بیشتر EGCG در طول زمان می‌شود و این ویژگی‌ها پتانسیل آن‌ها را به عنوان فیلم‌های موکواچیو نشان می‌دهد.

پروفسور هانوا می‌گوید: «فیلم‌های زروژل زایلو/TE استحکام بالا، خواص مشابه هیدروژل به دلیل جذب سریع آب و نیروی چسبندگی مشابه فیلم‌های تجاری را نشان دادند.» تیم اکنون متمرکز بر بهبود طراحی فیلم و ارزیابی ایمنی و اثربخشی آن از طریق آزمایش‌های مبتنی بر سلول است و به سوی یک راه‌حل امیدوارکننده برای موکوزیت دهانی پیش می‌رود.